Scarborough Fair

Đây là chuyên đề thường niên Halloween - chỉ 1 tuần cách 6/11

Are you going to Scarborough Fair?
Parsley, sage, rosemary and thyme
Remember me to one who lives there
For once she was a true love of mine

Have her make me a cambric shirt
Parsley, sage, rosemary and thyme
Without no seam nor fine needle work
And then shéll be a true love of mine

Tell her to weave it in a sycamore wood lane
Parsley, sage, rosemary and thyme
And gather it all with a basket of flowers
And then shéll be a true love of mine

Have her wash it in yonder dry well
Parsley, sage, rosemary and thyme
where water néer sprung nor drop of rain fell
And then shéll be a true love of mine

Have her find me an acre of land
Parsley, sage, rosemary and thyme
Between the sea foam and over the sand
And then shéll be a true love of mine

Plow the land with the horn of a lamb
Parsley, sage, rosemary and thyme
Then sow some seeds from north of the dam
And then shéll be a true love of mine

Tell her to reap it with a sickle of leather
Parsley, sage, rosemary and thyme
And gather it all in a bunch of heather
And then shéll be a true love of mine

If she tells me she can't, Íll reply
Parsley, sage, rosemary and thyme
Let me know that at least she will try
And then shéll be a true love of mine

Love imposes impossible tasks
Parsley, sage, rosemary and thyme
Though not more than any heart asks
And I must know shés a true love of mine

Dear, when thou has finished thy task
Parsley, sage, rosemary and thyme
Come to me, my hand for to ask
For thou then art a true love of mine


Những bài hát ca ngợi Tình Yêu trên thế giới thì nhiều. Có bài viết từ huyền thoại được thêu dệt thêm, truyền từ đời này qua đời nọ, Romeo and Juliette, từ chuyện phim nổi tiếng như Love Story, cho đến những mối tình thầm kín của nhạc sĩ được tạo thành ca khúc, để rồi người nghe tưởng như chuyện tình của chính mình, I left my heart in San Francisco, Oh mon amour, Tình Khúc Không Tên.... Nhưng chắc ít ai biết bài hát "Scarbough Fair", giai điệu nhẹ nhàng, giản dị, mà Nhạc Sĩ Phạm Duy đã chuyển lời Việt , với tựa là "Giàn Thiên Lý", là một bài hát tình yêu rất lãng mạn đã có từ nghìn xưa...

Bài hát "Scarborough Fair" là một bài hát dân ca xuất xứ từ Anh Quốc, thời Trung Cổ. Scarborough là một thành phố nằm ven bờ biển nước Anh, là hải cảng mà các thương gia, thuyền bè thời đó dùng làm nơi trao đổi hàng hóa, thương mại.Thành phố thành lập từ một ngàn năm trước đây, khi chúa tể Viking Skartha, quyết định lưu lại lâu dài tại Scarborough, biến hải cảng này trở thành một thương cảng quan trọng trong vùng Tây Bắc Anh Quốc.

Lịch sử thành phố

Ngày nay chữ "Fair" có nghĩa là Hội chợ, được tổ chức vào mùa hè, nơi mọi người tụ họp vui chơi, trước kỳ gặt vào mùa thu. Mùa hè là thời gian dễ dàng dựng những gian hàng và các trò chơi nằm ngoài trời. Hội Chợ có cả sân khấu trình diễn âm nhạc cho tới khuya. Thường các hội chợ mang tên là Country Fair, Strawberry Fair, hay lấy tên quận, hạt của thành phố.

Scarborough Fair thời đó không có nghĩa là hội chợ, mà là một cuộc hội họp thương mãi, nơi các thương gia trao đổi hàng hóa với nhau. Bắt đầu vào trung tuần tháng Tám, đặc biệt Hội chợ thương mại Scarborough Fair kéo dài tới 45 ngày, một thời gian tương đối dài hơn so với các Hội chợ thương mãi khác trong nước. Hội chợ rất lớn và quan trọng, tất cả mọi nơi khắp xứ Anh và ngay cả tại những xứ lân cận khác đều tụ về Scarborough Fair, để trao đổi hàng hóa, dịch vụ. Năm tháng trôi qua, hải cảng của thành phố Scarborough suy giảm, và các hoạt động thương mãi cũng giảm theo. Ngày nay Scarborough chỉ là một thành phố nhỏ hiền hoà, nằm ven biển.

Lịch sử bài hát

Người ta bắt đầu nghe bài hát Scarborough Fair qua những người hát dạo thời đó, thường được gọi là bard hay shapers, khi họ di chuyển từ làng mạc này qua thành phố nọ, mỗi nơi lời và cách hòa âm có thay đổi đôi chút. Sau này không còn biết tác giả là ai. Hiện nay tại Anh quốc có nhiều lời hơi khác nhau, cho bản hát cùng mang tên "Scarborough Fair", và có cùng nốt nhạc

Có lẽ bài hát Scarborough Fair được toàn thế giới biết tiếng, nhờ Paul Simon và Garfunkel thâu vào đĩa hát (album) có tên là "Parsley, Sage, Rosemary and Thyme" năm 1966. Paul Simon khi qua Anh Quốc trong một lần trình diễn, biết đến bài hát, qua lời ca và hòa âm của nhạc sĩ Dân Ca Anh Quốc Martin Carthy. Sau này Paul Simon đã cho thu bản nhạc, và có dùng một phần hòa âm của Martin Carthy, tuy P. Simon đã "quên" không ghi tên Martin Carthy vào dĩa hát của anh.

Đây là lời bài hát thường được hát nhất. Paul Simon cũng dùng một phần của lời bài này.

Ý Nghĩa của bài hát

Ngày xưa các giới thượng lưu, anh hùng hiệp sĩ (knights) bày tỏ tình yêu qua bài thơ, bản nhạc với những lời ví von đẹp đẽ, để tả tấm lòng thương yêu, ngưỡng mộ người đẹp. Nhưng lối diễn tả tình cảm này thường là một chiều, chàng ngưỡng mộ sắc đẹp nàng từ xa xa, khi bóng nàng thấp thoáng xuất hiện trên lầu son, hay cùng đám bạn gái dạo chơi trong vườn nhà. Những bài tình tự này không diễn tả hy vọng, ước muốn tình yêu của mình sẽ được đáp lại với tình của nàng. Bài hát Scarborough Fair viết từ dân gian, nên tình yêu là một nghịch lý trái ngược hẳn giới thượng lưu, và xã hội thời đó. Chàng trai trong bài hát đã đặt vấn đề một cách lãng mạn, tình tứ, đầy chất thơ. Chàng đề nghị nàng làm nhiều điều thật khó khăn, khó thực hiện, tỉ như dệt áo cho chàng, vải lấy từ gỗ của cây phong, để chứng tỏ nàng thực là người yêu chàng. Sau cùng nàng hãy tới tỏ tình với chàng, hỏi xin bàn tay của chàng. Chàng ước muốn như thế, vì nàng đã phụ chàng, bỏ chàng ra đi một cách đột ngột, vì thế nàng phải trở về thực hiện những điều khó khăn mà chàng đề nghị.

Bài hát không có lời nào diễn tả rằng nàng phụ rẫy chàng cả, nhưng sao ai cũng hiểu như vậy? Người xưa đã có lời giải thích như sau:

Bài hát lấy "Scarborough Fair" làm tựa, tuy rằng có người cho xuất xứ cũng có thể là từ Whittington Fair. Tại sao Scarborough? Ngày xưa tỉnh Scarborough nổi tiếng là treo cổ những kẻ ăn cắp hay tình nghi phạm pháp nhanh chóng. Bản án được xử lẹ làng ngay tại đường phố, và sau đó thì hành quyết ngay. Tiếng Anh thời nay khi dùng chữ "Scarborough cảnh cáo (warning)", có nghĩa là chẳng có lời cảnh cáo nào cả. Thành ra người ta đã suy rằng, bản hát mang tên tỉnh Scarborough, là nói đến sự ra đi đột ngột của người yêu, không nêu lý do. Tác giả không cần phải trình bày rõ ràng, và ai cũng hiểu như thê’.

Celtic Woman (hay "Người Phụ Nữ Celt") là một nhóm nhạc Celt đến từ Ireland được hình thành bởi David Downes, một cựu đạo diễn của một chương trình âm nhạc với những điệu nhảy dân gian của người Ireland mang tên Riverdance. Mục đích của David Downes là xâm nhập vào thị trường âm nhạc Mỹ với phong cách nhạc Celt. Ông muốn thành lập nên một nhóm nhạc nữ trình diễn những ca khúc mang âm hưởng của nhạc Celt (nhạc cổ xưa của người Celts) cũng như đạo diễn Michael Flatley cũng đã khai thác thành công khi thành lập nên những nhóm nhạc pop nữ như Spice Girls, Pussycat Dolls. Vào năm 2004, David Downes đã tập hợp lại 5 cô gái nghệ sĩ hát solo người Ireland (trong đó có một người là nghê sĩ vĩ cầm ) và chưa từng biểu diễn cùng với nhau. Chloë Agnew, Órla Fallon, Lisa Kelly, Méav Ní Mhaolchatha và nghệ sĩ violin Máiréad Nesbitt là năm gương mặt đầu tiên tạo nên sự thành công cho Celtic Woman với một số ca khúc hiện đại được biến tấu theo âm điệu của nhạc Celt (trong đó giai điệu của violin là không thể thiếu). Trong vòng 5 năm, Celtic Woman đã có thay đổi một số thành viên. Những thành viên hiện tại trong Celtic Woman là Chloë Agnew, Lisa Lambe, Lisa Kelly, Susan McFadden và nghệ sĩ violin Máiréad Nesbitt. Tính đến nay, đã có 7 album được xuất bản dưới cái tên "Celtic Woman" là : Celtic Woman, Celtic Woman: A Christmas Celebration, Celtic Woman: A New Journey, Celtic Woman: The Greatest Journey, và Celtic Woman: Songs from the Heart, Celtic Woman: Lullaby, Celtic Woman: Believe. Celtic Woman đã đảm nhiệm nhiều tour biểu diễn trên thế giới. Album của Celtic Woman đã được bán ra với hơn 50 triệu bản, biến nó thành một trong những nhóm nhạc thành công nhất trong lịch sử, nhưng lại với thể loại nhạc Celtic.